ISO 9001 là gì? Những điều cần biết về tiêu chuẩn ISO 9001

ISO 9001 là thuật ngữ khá quen thuộc. Đặc biệt là đối với những doanh nghiệp đã và đang sử dụng hệ thống quản lý chất lượng. Đây là một tiêu chuẩn quốc tế giúp cho doanh nghiệp vận hành hệ thống quản lý chất lượng một cách hiệu quả, từ đó giúp doanh nghiệp phát triển bền vững hơn.Tiêu chuẩn này được cập nhật gần đây được cập nhật vào năm 2015, thường được gọi là ISO 9001:2015. Khi doanh nghiệp áp dụng tiêu chuẩn ISO 9001 sẽ giúp hoạt động trở nên hiệu quả, công tác quản lý chất lượng được đảm bảo hơn, hiệu quả kinh doanh tốt hơn Vậy ISO 9001 là gì? Những điều cần biết về tiêu chuẩn ISO 9001

Ở bài viết này antoanvesinhthucpham.vn sẽ thông tin đầy đủ và chi tiết đến quý doanh nghiệp, cùng theo dõi tiếp nhé

1. Tiêu chuẩn ISO 9001 là gì?

Tiêu chuẩn ISO 9001  là một tiêu chuẩn về hệ thống quản lý chất lượng do Tổ chức Tiêu chuẩn hóa quốc tế (International Organization for Standardization: ISO) phát triển và ban hành. Một cơ quan quốc tế bao gồm các cơ quan tiêu chuẩn quốc gia của hơn 160 quốc gia.

Nội dung của ISO 9001 bao gồm những nguyên tắc và yêu cầu cơ bản tập trung vào việc nâng cao hiệu quả hoạt động của các quy trình trong QMS để đạt được mục tiêu mong muốn. Đó chính là đáp ứng, thỏa mãn được các yêu cầu cùng mong đợi của khách hàng và các bên liên quan khác. Đây chính là điều kiện để doanh nghiệp có thể tồn tại và thành công trong bối cảnh hiện nay nền kinh tế thị trường ngày càng cạnh tranh khốc liệt.

Tiêu chuẩn ISO 9001 được xây dựng và chính thức ban hành lần đầu tiên vào năm 1987 bởi Ủy ban Tiêu chuẩn hóa Quốc tế ISO gồm những phiên bản ISO 9000 năm 1987; ISO 9001:1994; ISO 9001:2000; ISO 9001:2008; và ISO 9001:2015. Trải qua hàng chục năm phát triển, tiêu chuẩn này đã và đang không ngừng được cải tiến để đảm bảo tương thích với bối cảnh thực tế của nền kinh tế hiện nay.

2. Đối tượng áp dụng cho tiêu chuẩn ISO 9001:2015

ISO 9001:2015 là một tiêu chuẩn không áp dụng bắt buộc đối với các tổ chức nào hết. Mọi doanh nghiệp, mọi loại hình sản xuất và kinh doanh đều có thể áp dụng tiêu chuẩn này. Các nguyên tắc, yêu cầu của ISO 9001:2015 chỉ đóng vai trò như những định hướng để doanh nghiệp có thể đạt được hiệu quả khi vận hành và kiểm soát QMS (hệ thống quản lý chất lượng) của mình.

Đặc biệt, ISO 9001:2015 đóng vai trò như một giải pháp hoàn hảo cho những doanh nghiệp muốn

• Khả năng chứng minh sự phù hợp với các yêu cầu hệ thống quản lý chất lượng quy định;
• Giải quyết được các vấn đề về rủi ro và cơ hội kết hợp với bối cảnh và mục tiêu của tổ chức;
• Nâng cao sự hài lòng của khách hàng lên tầm cao;
• Khả năng để luôn cung cấp sản phẩm và dịch vụ đáp ứng các yêu cầu về khách hàng.

3. Bản chất của ISO 9001

Quy định rõ ràng về công việc, cách làm và người thực hiện

• Công việc: các doanh nghiệp tổ chức, cá nhân đưa ra các hoạt động, định hướng mang tính chất chung của các công đoạn thành quy trình, hướng dẫn vận hành nhằm đảm bảo mọi vị trí trong tổ chức đều nắm bắt được công việc mà mình cần triển khai, thực hiện.
• Cách làm: những quy trình, hướng dẫn vận hành phải đảm bảo cụ thể, tính chính xác và chia thành các bước thực hiện dễ dàng triển khai, thực hiện cho từng vị trí trong đơn vị đó.
• Người thực hiện: lãnh đạo cần đưa quyết định lựa chọn, chỉ định nhân sự quan trọng ở các bộ phận để tạo thành nhóm nhân sự nhằm triển khai xây dựng và áp dụng đúng tiêu chuẩn ISO, những người này phải nắm rõ công việc, trách nhiệm và quyền hạn của mỗi người trong bộ phân mình nhằm xây dựng được quy trình cụ thể, phù hợp nhất với từng vị trí công việc.

Khi quy trình, hướng dẫn chuẩn đã thiết lập thì cần phải tuân thủ thực hiện nghiêm túc. Từ đó các tổ chức, doanh nghiệp có thể kiểm soát được quá trình sản xuất, chất lượng dịch vụ, sản phẩm ổn định và nâng cao.

3. Nội dung chính về tiêu chuẩn ISO 9001:2015

Bộ Khung chính trong Tiêu chuẩn ISO 9001 là theo nguyên lý cải tiến liên tục PDCA ( đây là từ viết tắt của Plan – Do – Check – Action – Lập kế hoạch – Thực hiện theo kế hoạch – Kiểm tra việc thực hiện có đúng theo hoạch định – Hành động đánh giá, cải tiến)

Tiêu chuẩn ISO 9001:2015 là phiên bản mới nhất đưa ra các yêu cầu về xác định bối cảnh nội bộ, bối cảnh bên ngoài, phân tích các rủi ro và đưa ra các biện pháp phòng ngừa rủi ro vào việc hoạch định hệ thống quản lý chất lượng.

3.1 Phạm vi áp dụng

Tiêu chuẩn ISO 9001:2015 quy định các yêu cầu cho hệ thống quản lý chất lượng khi tổ chức:

• Cần chứng tỏ được khả năng cung cấp một cách ổn định sản phẩm hoặc dịch vụ đáp ứng yêu cầu của khách hàng cũng như các yêu cầu của luật pháp.
• Muốn nâng cao được sự thỏa mãn của khách hàng thông qua việc áp dụng một cách có hiệu lực hệ thống, bao gồm các quá trình để cải tiến hệ thống, đảm bảo sự phù hợp với những yêu cầu của khách hàng, yêu cầu của luật định và chế định được áp dụng.

3.2 Bối cảnh của tổ chức

Bối cảnh của tổ chức gồm các nội dung:

• Hiểu biết tố chức và bối cảnh của tổ chức;
• Hiểu nhu cầu và sự mong đợi của các bên quan tâm;
• Xác định được phạm vi của hệ thống quản lý chất lượng;
• Hệ thống quản lý chất lượng và các quá trình của hệ thống.

3.3 Lãnh đạo

Trong phần này gồm các nội dung:

• Sự lãnh đạo và cam kết;
• Chính sách và chất lượng;
• Vai trò, trách nhiệm và quyền hạn tổ chức.

3.4 Lập kế hoạch

Trong phần này gồm các nội dung:

• Hành động giải quyết rủi ro và cơ hội;
• Mục tiêu chất lượng và hoạch định để đạt được mục tiêu;
• Hoạch định các sự thay đổi

3.5 Hỗ trợ

Trong phần này gồm các nội dung:

• Năng lực
• Nguồn lực;
• Nhận thức;
• Giao tiếp;
• Thông tin tài liệu.

3.6 Điều hành

Trong phần này gồm các nội dung:

• Hoạch định và kiểm soát điều hành;
• Yêu cầu đối với sản phẩm và dịch vụ;
• Thiết kế và phát triển sản phẩm và dịch vụ;
• Kiểm soát các sản phẩm và dịch vụ do bên ngoài cung cấp;
• Sản xuất và cung cấp dịch vụ;
• Chuyển giao sản phẩm và dịch vụ;
• Kiểm soát đầu ra không phù hợp.

3.7 Đánh giá hiệu suất hoạt động

Trong phần này gồm các nội dung:

• Theo dõi, đo lường, phân tích và đánh giá;
• Đánh giá nội bộ;
• Xem xét của lãnh đạo.

3.8 Cải tiến

Phần cuối cùng trong nội dung chính của tiêu chuẩn ISO 9001 là cải tiến gồm những nội dung:

• Khái quát;
• Sự không phù hợp và hành động khắc phục;
• Cải tiến liên tục.

4. Lợi ích chính của ISO 9001:2015

4.1 Nâng cao lợi thế cạnh tranh với các đối thủ

Khi doanh nghiệp đạt được Chứng chỉ phù hợp Tiêu chuẩn Quốc tế ISO 9001:2015 sẽ tạo ra một lợi thế cạnh tranh rất lớn so với các đối thủ trong việc quảng bá hình ảnh, thương hiệu và chất lượng sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp.

Chứng chỉ ISO cũng là cơ hội để quý khách hàng có thể nhận được các gói đấu thầu vào các công trình, doanh nghiệp lớn, Bởi vì hiện nay ngoài quy định của nhiều gói đấu thầu nhà nước, thì rất nhiều Tổng công ty hoặc Doanh nghiệp đều yêu cầu đối tác của mình phải đạt được chứng chỉ ISO thì mới đồng ý mua, tiếp nhận sản phẩm hoặc dịch vụ.

4.2 Tạo sự tin tưởng với khách hàng và đối tác

Về chất lượng sản phẩm,dịch vụ của doanh nghiệp. Khi doanh nghiệp đạt chứng chỉ ISO 9001:2015 thì đồng nghĩa với việc đã thiết lập được một hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn quốc tế, đó như là lời cam kết chất lượng đối với khách hàng và đối tác.

Từ đó xây dựng niềm tin, thương hiệu bằng chính chất lượng sản phẩm mà mình mang lại.

4.3 Đảm bảo được chất lượng sản phẩm,dịch vụ

Do được quản lý một cách khoa học và chặt chẽ bởi các chuẩn mực, yêu cầu của một hệ thống quản lý chất lượng quốc tế , giúp kiểm soát tốt đầu vào, ổn định và nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ

4.4 Xây dựng một môi trường làm việc tốt, hiệu quả

Khi áp dụng tiêu chuẩn ISO 9001:2015, các quy trình và hướng dẫn thực hiện công việc được chuẩn hóa  từ đó các cán bộ quản lý và nhân viên trong nội bộ doanh nghiệp sẽ hiểu rõ được công việc của mình phải làm gì, hiểu rõ trách nhiệm và quyền hạn của mình, Vì thế quá trình sản xuất, cung cấp dịch vụ và tạo ra sản phẩm hoặc dịch vụ có chất lượng ổn định, giảm sai lỗi, phế phẩm và hỏng hóc.

4.5 Quản lý được các nguy cơ, rủi ro

Khi áp dụng ISO 9001:2015, vấn đề nhận thức về các rủi ro và cơ hội đối với từng doanh nghiệp sẽ được nâng cao và thành một yêu cầu bắt buộc tuân thủ.

Từ đó tăng cường khả năng nhận thức được với các rủi ro, ứng phó kịp thời với các rủi ro, sự cố trong từng doanh nghiệp.

Có thể bạn sẽ quan tâm:

10 lợi ích của tiêu chuẩn iso đối với các doanh nghiệp

Danh sách các tổ chức chứng nhận ISO uy tín tại Việt Nam

5. Quá trình áp dụng ISO 9001:2015

Dưới đây là các bước áp dụng tiêu chuẩn ISO 9001 mà các doanh nghiệp có thể tham khảo.

Bước thứ 1: Đăng ký chứng nhận ISO 9001

Tổ chức, doanh nghiệp cần phải lựa chọn các đơn vị chứng nhận úy tín để thực hiện đăng ký chứng chỉ ISO 9001.

Bước thứ 2: Xây dựng QMS

Mỗi một doanh nghiệp sẽ có hệ thống quản lý chất lượng không giống nhau, mục đích hay vận hành cũng khác nhau. Tuy nhiên, những công việc mà doanh nghiệp cần thực hiện để xây dựng QMS (hệ thống quản lý chất lượng) theo chuẩn ISO 9001:2015 như sau:

• Xem xét việc áp dụng QMS trong doanh nghiệp có phù hợp không
• Lãnh đạo cao nhất thực hiện việc cam kết về việc áp dụng QMS theo ISO 9001:2015
• Xác định mục đích việc áp dụng QMS trong doanh nghiệp
• Lập ban ISO và phân bổ đội ngũ sao cho phù hợp
• Tổ chức đào tạo về tiêu chuẩn ISO 9001 và cách xây dựng hệ thống tài liệu
• Phân tích và đánh giá thực tế bối cảnh doanh nghiệp
• Xây dựng và thực hiện, kiểm soát đánh giá quá trình xây dựng, vận hành hệ thống quản lý
• Hoàn thiện và cải tiến QMS dựa trên kết quả đánh giá thực tế về hệ thống quản lý.

Bước thứ 3: Duy trì, giám sát Hệ thống quản lý chất lượng

Tổ chức, doanh nghiệp, cần duy trì việc áp dụng theo đứng ISO 9001 để đảm bảo QMS có hiệu lực, mang lại lợi ích. Thường xuyên cải tiến và cập nhật để hệ thống quản lý luôn đáp ứng được những yêu cầu của khách hàng và mục tiêu đơn vị hướng đến.

Thời hạn của giấy chứng nhận ISO 9001 là 3 năm, kể từ ngày ban hành giấy. Và hằng năm cần phải đánh giá giúp doanh nghiệp vận hành tốt, đạt hiệu quả.

6. ISO 9000 so với ISO 9001 ra sao? 

Hiểu nôm na ISO 9000 là tiêu chuẩn cung cấp tài liệu hỗ trợ các yêu cầu cho ISO 9001. Và ISO 9001:2015 là tiêu chuẩn hiện hành của hệ thống quản lý chất lượng. ISO 9000 giải thích 7(bảy) nguyên tắc quản lý chất lượng đằng sau ISO 9001 và xác định tất cả các thuật ngữ được sử dụng trong tiêu chuẩn ISO 9001.

Ngoài ra, ISO 9001 còn cung cấp hướng dẫn về việc làm cho Hệ thống quản lý chất lượng ISO 9001 thành công hơn và tập trung cách cải tiến quy trình cho tiêu chuẩn ISO 9001.

Trên đây, antoanvesinhthucpham.vn đã giới thiệu một cách tổng quan các nội dung về tiêu chuẩn ISO 9001:2015 Hệ thông quản lý chất lượng. Hi vọng bài viết này sẽ giúp cho bạn đọc có cái nhìn rõ hơn và áp dụng thành công tiêu chuẩn này trong đơn vị của mình.